İdeoloji; bir düşünce, görüş, inanç sisteminden yana olmaktır. Bu tanıma göre bence hemen herkesin bir ideolojisi vardır.
Bir ideolojisi olanlar, ‘Benim kutsallarım var,’ bunlar benim kırmızı çizgilerim, benimle ilişki kuracakların buna dikkat etmesini isterim,’ derler. Eğer kendini daha güçlü hissetmek isteyenlerin kurduğu bir grubun üyesi ise, o zaten militandır. Militanlar kutsallarına toz konduranlara saldırırlar. Dünyadaki savaşların, saldırıların baş sorumlusu bu tür gruplardır.
Ben halim selim bir insanım, benim ideoloji ile işim olmaz diyenler, muhtemelen, bir görüşün militanlığını yapacak kadar keskin değilim demek istiyorlardır. İşin püf noktası tam burasıdır. İnsanların pek farkında olmadıkları pek çok kırmızı çizgisi vardır. Farkında olmadığı kırmızı çizgilerini ihlal edenleri buna pişman edecek tepkiler verir. Üstelik aşırı tepki verdiğinin de farkında değildir.
Örneğin, birisi Denizlili birine; ‘Denizli’den adam çıkmaz,’ dese, Denizlili ne yapar? Bu temelsiz lafa gülüp geçecek insan nadirdir. Çoğu Denizlili, bu tür lafları kendilerine saldırı kabul eder. Burada nereye saldırılmıştır? ‘Denizlili olmak ayrıcalıktır,’ düşüncesine. Cana bir saldırı olmamış sadece düşünceye olmuştur. Öyleyse kişi şunu savunmaktadır: ‘Düşüncem, benim kimliğim demektir, dolayısıyla, kimliğime saldırılmıştır.’
Düşüncem kimliğimdir, ‘Düşüncelerime laf ettirmem,’ demek, ideolojinin ta kendisidir. Böyle bir insanın, düşüncesini eleştirdiğinizde, bunu kendine saldırı gibi değerlendirecek ve öfkelenecektir. Eğer eleştirinin dozunu yüksek bulursa, kendini korumak için saldıracaktır.
Aslına bakarsanız, insanın düşüncesi kendinse ait değildir. Kafasındaki düşünceler ona çocukluğunda koşullanma ile öğretilmiştir. Benim düşüncelerim doğrudur derken, bana öğretilenler doğrudur, deniyor. E size öğretilenler doğru ise, başkasına öğretilenler niye yanlış ki? Bizim ülkemizde çocuklar aileleri tarafından adeta bir militan gibi yetiştiriliyor. Bu yüzden başkalarını düşüncelerine saygı gösteremiyoruz.
Kafamızdakiler, altı üstü ikinci el düşünce. Bugünden yarına değişebilir, değişmelidir de! Düşüncelerinin gerçekten doğru olduğuna emin olan biri, düşüncelerini beğenmeyenlere öfkelenmez, güler geçer. Çünkü doğruları beğenmeyenlerin bir zavallı olduğunu bilir.