Doğanın kendine göre yasaları vardır. Örneğin, fay hattı kılınca deprem olur, su sıfırın altında donar, bir ile yüz derece arasında sıvı olarak kalır, yüz derecenin üstünde buharlaşır vb. Şartlar oluşunca yasalar işler ve olan olur.  

            Toplumda, hukukta, siyasette olması gerekenler vardır. İnsanların bir arada yaşabilmeleri için geleneklere, ahlaki değerlere, dini inançlara, hukuka göre ortak bir kurallar bütünü, yani ‘olması gerekenler’ belirlenir. Olması gerekenler sayesinde herkes sınırını bilir ve buna göre davranması beklenir. Böylece insanlar birbirine zarar vermeden, bir arada yaşayabilirler.  

            Hukuki ‘olması gerekenler,’ sınırlarımızı belirler. Sınırlar sanılanın aksine insanlara özgürlük sağlar. Örneğin trafikte ‘kırmızı ışıkta durulur’ kuralı herkesin karayolunu hakkaniyetle ve özgürce kullanılmasını sağlar. Sınırlar olmasa kırmızı ışığa uyulmaz ve başıbozukluk olur.  Hukuki kurallara uymamanın kesin ve tartışmasız yaptırımı vardır. Daha doğrusu bu yaptırım kayıtsız şartsız herkese uygulanmalıdır. Bu yapabilen ülkelerde kurallar tıkır tıkır işlerken, yapamayan ülkelerde kargaşa ve adaletsizlik vardır.  

            Geleneklere, ahlaki değerlere ve dini inançlara göre olması gerekenlerin ölçüsü çok değişken olduğu için burada işler biraz karışıktır. Ölçüler mahalleden mahalleye hatta haneden haneye bile değişiklik gösterebilir. Örneğin muhafazakâr mahallede bazı aileler daha muhafazakâr, liberal bir mahallede bazı aileler daha liberal olabilir. Hanenin tutumuna göre çocuklara ‘olması gerekenler’ yüklenir.  

Bu yükle yüklenen kişinin önünde iki yol vardır. Birincisi olması gerekenleri kutsal sayıp değiştirilemez kabul etmek. Bu yolu seçenler olması gereken dışına çıkamazlar. En ufak bir dışa çıkma teşebbüsünde dahi derin suçluluk duygusu duyarlar. Bu yüzden olması gerekeni oldurmak için çekinmeden kendi doğalarına kıyarlar. Doğasına kıyanların önce ruhu, sonra bedeni hasta olur. Tek yaptıkları ben mağdurum, kurbanım deyip sürekli şikâyet etmektir. İkincisi, incindiği yerden güçlenip kendi başarı hikâyesini yazmaktır.  

            Doğada olanlar doğa yasası gereğidir ve ‘olan’ olur. Doğanın yasasını değiştirmeye insanın gücü yetmez, yalnızca kendilerini korumaya yönelik tedbirler alabilir. Oysa olması gerekenleri insanlar belirlemiştir. O günün koşullarına ve insan doğasına uygun olmayanları değiştirmeye cesaret edemeyenler, kendisine benimsetilmiş kurallara kul olurlar.  Değiştirmeyi becerebilenler, kendine biçilen hayat yerine kendi hayatını yaşarlar.