Yürütmekte olduğum bir araştırma nedeniyle bir bakanlığın stratejik planını inceledim. Uzun yıllar üniversitede Bologna Süreci ve kalite alanlarında sürdürdüğüm görevlerde, stratejik planla ilgili çalışmalarım oldu. Şimdi de farklı amaçlarla stratejik planları inceliyorum.
2003’te yayımlanan 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, tüm kamu kurumlarına stratejik planlarını hazırlamak zorunluluğunu getirdi.
Yaklaşık 20 yıl oluyor. Bu süreden çıkarılan bulgular, halen planların etkili ve verimli kullanılmadığıdır. Bunun en önemli nedeninin stratejinin ne olduğunun halen anlaşılamamış olabileceği olabilir mi? diye düşünüyor insan. Bence bu içgörü uygun gibi.
2005’te Denizli Sivil Toplum Kuruluşları Gelişme Platformunu (DESGEP) kurduğumuz zaman, Denizli Valiliği ve Belediyesinin stratejik planlarını inceleyelim görüşü çok ilgi görmemişti. Aslında STK’lar aktivitelerini bu stratejik planlara göre kamu ve diğer ilgili paydaşlarla gerçekleştirebilir. O zaman ilin belirli hedeflerine erişmek durumu adım adım izlenebilir.
Bir kurumun ya da kuruluşun uzun dönemde ulaşmak istediği yer vardır. Buna göre vizyonunu belirler. Vizyonunu stratejik amaçlarıyla gerçekleştirmeye çalışır. Stratejik amaca erişmek için “Neler yapılmalı?” sorusuna yanıtı da GZFT analiziyle, bulur.
Güçlü yönleriyle neler yapabileceğine karar verir. Güçlü yönlerinin en önemli bileşeni yetkin insan kaynağıdır. Bulunmuyorsa, yeni işe almayı planlar. Bu aşamada bütçe konusu gündeme gelir. Finansal kaynaklar, kararda etkili ikinci bileşendir.
Kuruluş, GZFT analizi sonuçlarına göre plan yapar. Bu GZFT analizi sonuçları ilgili sürecin kaynaklarının gözden geçirilmesini sağlar. Bu da o alanla ilgili ekosistemin bileşenleriyle ilişkilidir.
Yetkin elemanı nasıl sağlarım? Üniversite programlarına bakılabilir. Program yeterlilikleri iş tanımına uyan program mezunları arasından taranabilir. Veya varsa, o alanla ilgili ekosistem platformunda aranabilir.
Bu alanla ilgili üreticiler veya sağlayıcıları nasıl bulabilirim? Sorusu için o alanla ilgili ekosistemin üreticileri arasından taranabilir.
Ülkemizde, belirli alanlara spesifik taranacak platformlar var mı? Bulunmuyorsa, ulusal ekosistemlerin oluşturulmasında sorun var demektir?
Ekosistemler ulusal boyutta hatta küresel boyutta oluşturulur. Oluşturulmasında kim öncü olur ve kimlerden oluşturulur? Ulusal otoritenin liderliğinde, ülkedeki o alanla ilgili araştırma, geliştirme, eğitim, öğretim, meslek, üretim, çevre, vb. tüm ilişkili birey, kurum ve kuruluşlardan oluşur.
Bakanlık stratejik planında GZFT analizi sonuçlarında, yeterli elemanları bulunmadığı yazılmakta. Buna karşın her şeyi kendi içerisinde yürütmek alışkanlığı olduğu gözlenmekte. Bu zayıf alanına karşın her şeyi ben yaparım yaklaşımı var. Bu bağlamda, geleceğe hazır olmak zorlayıcı görünüyor.
Kültür meselesidir, “ben bilirim” yaklaşımı…
Dijital çağda bu yaklaşımla hiçbir yere varılamayacağının anlaşılmasında yarar var.
Kalite ihtiyaçların ötesinde, beklentilerin karşılanmasıdır. Tek alanla ilgili takımlar, liyakat temelli kurulmadıkça ve ekosistemler analşılmadıkça kalite sağlanamaz. Dolayısıyla çağın beklentileri karşılanamaz.
İyi bir hafta diliyorum.
Sağlıklı, Sevgi ve Saygıyla kalın.