Geçenlerde bir arkadaşımla konuşurken, yeni üniversite açılması konusu gündeme geldi. Daha sonra, kurulacak üniversitenin misyon ve vizyon ifadelerini hazırlamalarının yararlı olacağını düşündüm.
Biliyorsunuz, kalite yönetimi de dahil tüm yönetimler misyonu uygulamak ve vizyona erişmek için neler yapıldı, yapılmakta ve yapılacak sorularına odaklanıyor. Misyon ve vizyon gerçeğe uygun yazılmazsa hem strateji net oluşturulamıyor hem de uygulamalardan çıkarılan sonuçlara göre iyileştirmeler gerçekçi yapılamıyor. Bu nedenle, bir ileri iki geri yol alınıyor. Çağ yakalanamıyor.
1994’lerde ilk ISO Standardı eğitimine katıldığım zaman misyon ve vizyon ifadelerinin yazılmasının öneminden bahsedilmişti. ISO Kalite Yönetimi ve ilişkili Standartlarda halen önemlidir. Kuruluştaki en küçük iş biriminin hedefleriyle misyonun nasıl yerine getirildiği ve vizyona nasıl erişileceği değerlendirilir. Dijital dönüşümde başarı için olmazsa olmaz haline geldiğini de vurgulamak isterim.
Ancak hemen hiçbir kuruluşun misyon ve vizyon ifadelerine net uymadığı söylenebilir. Örneğin, dünyada iş bulabilecek mezunları hedefleyen bir üniversite yabancı dili çok iyi kazandırmıyorsa bu misyonunu nasıl yerine getirebilir?
Misyon ve vizyon ifadelerinin yazılması zordur. Çeşitli eğitim ve deneyimlerden sonra öykü anlatımı tekniğiyle misyon ve vizyon ifadelerinin belirlenmesinin yararlı olduğu görüşündeyim. Aslında yeni kurulan her işin bir öyküsü yok mudur?
Öykü anlatırken kişinin kendisi tüm duyuları ve hisleriyle olayı yaşar. Öyküyü dinleyen de aynı şekilde etkilenir. İşi kurmak isteyenler, işi neden kuracaklarının öyküsünü anlatırlar. Bunun için üç odak konu vardır.
Bu öykülerden, kuruluşun misyon ve vizyon ifadeleri ve değerleri oluşturulabilir. Hiç kolay değildir.
Hangi değeri sunacaksınız? Örneğin, restoran açmak istediniz. Hangi değeri sunacaksınız? Yemek üretmek ve sunmak mı hedefiniz yoksa eskiden tüm Türkiye’de tanınan mantar restoran gibi mi olmak istersiniz? Misyon sadece ürün veya hizmet üretmek değildir. Sunulan değer önemlidir. Müşteri bu değere para ödemek isteyecek midir?
Kurduğunuz iş hangi problemi çözmeye yöneliktir veya hangi yeniliği getireceksiniz? Bu öykü yazılırken masal anlatmamak gerekir. Öykü gerçeklerin anlatılmasıdır. Bu sorunu yanıtlayan öykü için çok araştırma yapıp, mevcut durumu kanıtlara dayalı saptamak gerekir. Sonra öykü halinde açıklanırsa daha anlaşılır olur.
Vizyonun açıklanması öyküsü bir miktar hayal içerse de geleceğin öngörüldüğü öyküdür. İlk ikisi net ve iyi ifade edildiyse o da zor olmaz. Yol alındıkça öykünün gerçekleşme durumu test edilir.
Ülkemizde çok sayıda üniversite var. İş sektörü halen dijital dönüşüm kapsamında yetkin eleman bulamıyor. Çünkü zaten geleneksel alandaki konularda yetkin eleman sayısı az. Geleneksel uygulamalarda yetkin olmayanların dijitalde etkili ve verimli olmaları beklenemez. Bu konuyu çözecek bir eğitim kurumuna ihtiyaç var mıdır veya var olanlara katkı mı sunulmalıdır? Çok sayıda soru vardır.
Yeni bir iş için öykü anlatımı tekniğiyle misyon ve vizyon ifadelerinin yazılması çok yararlı olacaktır. Var olanlar da öykü anlatımı tekniğiyle gerçeğe uyarlanabilir.
İyi bir hafta diliyorum.
Sağlıklı, Sevgi ve Saygıyla kalın.
