ISO’nun kalite ile ilgili standartlarında ve ABD klinik laboratuvar yönetimi ve kalite kılavuzlarında şu mesajlar veriliyor:
Misyon, vizyon, değerler, strateji” sözcüklerinin içini gerçekçi doldurun.
Yol haritanızı bunlara odaklı oluşturmazsanız, yolunuzda başarılı olamazsınız.
Bu sözcüklerin içinin gerçekçi ve anlayarak doldurulmasının ülkemizde halen yaygın anlaşılamadığı gözlemleniyor.
Bir yere giderken (vizyon) hangi yolları (değerler ve kültür) izleyeceğinizi bilemezseniz gideceğiniz yere varamazsınız. Neden var olduğunuzu (misyon) unutursanız dağılırsınız. Bu sözcüklerin altı gerçekçi doldurulmaz ve ilgili her paydaş tarafından anlaşılamazsa bir yere varamazsınız. Üstelik elinizdekileri de kaybetmek tehlikesiyle karşı karşıya kalırsınız.
Misyon; neden varım?
Vizyon; uzun dönemde nereye varmak istiyorum?
Değerler; Varmak istediğim yere yol alırken hangi değerleri ilke edineceğim? Değerlerin kaybolduğu hayat iyi gitmiyor demektir.
Bu sözcüklerin içi doldurulduktan sonra stratejiler belirler. Stratejik hedeflere göre taktiklerle yol alınır.
Strateji; “Varmak istediğim yere ulaşmak için var olan özelliklerimi (güçlü yönlerimi) nasıl etkili kullanacağım? Varmak istediğim yer için şu anda sahip olmadığım özelliklerimi (zayıf yönlerimi) nasıl geliştireceğim veya düzelteceğim? Dışımdaki fırsatlardan nasıl yararlanacağım? Tehditlerden nasıl korunacağım veya onları nasıl fırsata çevireceğim?” soruları yanıtlanarak belirlenir.
Stratejik amaç ve hedeflerime nasıl erişeceğim? Sorusu da “Taktiklerle” olarak yanıtlanıyor.
Üniversitenin kalite koordinatörlüğünü yürütürken Harvard, Massachusetts Institute of Technology (MIT) Sloan School Management vb. üniversitelerin uzaktan eğitim kurslarına katıldım. Bu üniversiteler dünyada yenilikçilik açısından yarış halindeler. “Onların makalelerini okuyun, geleceği görün.” Diyebilirim. İlk eğitim ve uygulamaları başlatmak için zamanla yarışıyorlar. Yenilikçiler. Proaktifler. Sahayla çalışıyorlar. Kuruluşlar, onların araştırmalarına kaynak sağlıyor. Bu şekilde akranlarından veya rakiplerinden önde oluyorlar.
Özellikle vurguladıkları özetlenirse şu mesajlar veriliyor: Stratejilerinizi net oluşturun. “Stratejik amaç – hedef – gösterge – faaliyet ve sorumluluk – uygula – izle – kontrol et - iyileştir” döngüsüne göre hareket edin. Özellikle strateji ve taktik ilişkisini tüm kuruluşunuz anlasın.
Strateji ve taktiklerle ilgili açıklamalar yaklaşık 2.600 yıl öncesine dayanıyor. Çinli askerî stratejist Sun Tzu (MÖ 6.YY) “Savaş Sanatı” Kitabında şöyle yazmakta: “Taktiksiz strateji, zafere giden en yavaş yoldur. Stratejisiz taktik, yenilgiden önceki gürültüdür.”
Kamu kurumlarında “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu” 2003’te yayımlandı. Bu kanun kamu kurumlarının stratejik planlarını yapmalarını şart koşar. Kamu kurumları yaparlar, yayımlanır ve rafta bekler. Genel görünüm böyle. Önerdikleri “Stratejik Plan Hazırlama Rehberi” gerçekten çok ayrıntılı ve yararlı.
Stratejik plan varmak istediğin yer için yol haritasını çizer. Taktikler, bu stratejik hedeflere erişmek için proje, program, faaliyet uygulamaları ve kaynak sağlamak vb. daha odaklı, net ve kısa süreli basamaklardır. Taktikler kurum ya da kuruluşun alt birimlerinin çabalarıyla planlanır ve yürütülür.
Strateji ve taktikler arasındaki ilişki anlaşılmasında büyük yarar var. İyi anlaşılırsa, “Neden bu haldeyiz?” Sorusunu da yanıtlayabilirsiniz.
İyi bir hafta diliyorum.
Sağlıklı, Sevgi ve Saygıyla kalın.
