Sözcüklerin tanımları ve kavramları hep önemliydi. Dijital çağda daha da önem kazandı. Herkes İnternet’te bilgi ararken, “Google”, “Yahoo”, “Yandex” ve “Bing” gibi tarama motorlarını kullanıyor. Nasıl kullanıyor? Sözcük yazıyor. Yazılan sözcükler en iyi bilgiye erişimi sağlamalı. Kişinin bilgi derinliği bu aşamada önem kazanıyor.
Öğrencileri, İnternet’te tarama yaparken yazdığı anahtar sözcüklere göre değerlendirmeye başlarız. En iyi kanıta erişmek için uyguladıkları her basamaktan puan alırlar.
“Anahtar sözcük” yaklaşımı bu nedenle çok önemli. İnternet’te ne kadar uygun anahtar sözcük yazılırsa o kadar uygun ve yeterli sayıda bilgi içeren siteye erişilir.
Dijital çağda en uygun sözcüğü kullanan kazanıyor. Yazılımlarda da bilgilere, anahtar sözcüklerle erişiliyor.
Aslında insan beyni de böyle çalışıyor. Kullandığımız sözcüklere göre anlaşırız. Takım üyeleri sözcük kavramlarını ne kadar doğru ve ortak anlarlarsa takım o derece gelişebilir. İki kişiden milyonlarca kişiye kadar tüm takımlar için geçerlidir.
Toplumumuzda yaygın olan sorun, ortak kavramların oluşturulamamasıdır. Öğretme öğrenme, eğitim, öğretim sözcüklerinde de aynı sorun var. Bu nedenle öğretim sistemimiz genel olarak gelişemiyor. Örn., kanunlarımızın en başında, çoğunlukla 3. veya 4. maddeler tanımlar başlığını taşır. Tek sözcük dahi ortak anlaşılmazsa yorumlar ve kararlar gerçekçi olamaz. “Günümüzde sözcüklerin anlamlarını isteyen istediği gibi değiştiriyor, ancak dijital teknoloji bunlara kanmaz. Yeri gelmişken, bilginize”
Sözcüklerin kavramlarının doğru ve ortak anlaşılmasına ne derece önem veriyoruz? %10 civarındadır. Bu kişiler de genelde hoş karşılanmıyor. Böyle olunca dijital çağda şart olan ekosistemlerin oluşturulmasında da sınıfta kalacağız gibi görünüyor. Ekosistemler, kapsadıkları her unsur net ve ortak anlaşılırsa o derece sağlam kurgulanırlar. Hangi sektör olursa olsun ekosistemini tüm ayrıntılarıyla oluşturamayan toplumlar gelişemeyecekler.
Sözcükler, terimler ve kavramlarının ortak anlaşılması çok önemli…
Bu hafta ile birlikte üç haftadır “uzaktan öğretim” “Distance Education” alanında yazıyorum. Çünkü çoğumuzun çocukları ve torunlarının örgün öğretimleri “uzaktan öğretim” ile yürütülüyor. İlgili terimlerin doğru ve ortak anlaşılması önemli.
Küresel COVID-19 salgını nedeniyle örgün öğretim tamamıyla uzaktan öğretme şeklinde yürütülüyor. Bundan sonra örgün öğretime karma olarak uygulanacağı gerçeğini unutmayalım. Bu bağlamda, harmanlanmış veya karma öğretim, öğretme ve öğrenme (blended education, blended teaching, blended learning) terimlerinin anlamları öğrenilmeli.
Başlıktaki sözcüklerin doğru ve ortak anlaşılması çevrimiçi öğretim sistemimizin her türünün kalitesini etkileyecek.
İngilizce sözcüklerde kavramlar daha net anlaşılıyor. “Teaching”: Öğretme, “Learning”: Öğrenme, “Training”: Eğitim “Education”: Öğretim (Öğretme+Öğrenme+Eğitim) olarak yaygın anlaşılsa sorun olmayacak. Ancak kullanıldıkları yerlerde tam kavramı net kapsayacak şekilde kullanılmıyor. Bu nedenle, yapılanma ve uygulanmalarda belirsizlikler oluyor.
Konuya şöyle bakılmalı: Eğitici sadece sunumunu veya videosunu dijital platforma yüklüyorsa bu uygulama “öğretme” oluyor (e-teaching: e-öğrenme ile e-learning: e-öğrenme arasındaki fark). Bu durumda öğrenme konusu tartışmalıdır.
Çevrimiçi “online” öğretim İnternet’ten dağıtılan ve idare edilen öğretim şekli. Eşzamanlı (eğitici ve öğrenci, farklı yerde olsalarda sanal ortamda görüşüyorlar) veya eşzamansız (öğrenci farklı zamanlarda İnternet’e erişiyor) yürütülebiliyor. Bu uygulamaların uygulanması, çeşitlerinin iyi bilinmesi uzaktan öğretimin kalitesinin anlaşılması açısından çok önemli.
“Uzaktan öğretim yapıyorum.” Diye bildiren öğretim kurumları politikalarını yazmalılar. Tanımları net açıklamalılar. Ardından da nasıl yol aldıklarını politika belgelerinde anlatmalılar.
Gerçek olan şudur: uzaktan öğretim yürüten her öğretim kurumu hakkıyla yapıyor demek değildir. Aslında bu, yüz yüze öğretim için de geçerli. Vatandaşlar olarak yüz yüze öğretimin başarısını sorgulamak konusunda yeterli olamadık. Dijital çağda öğretim için gerekli olanları öğrenelim. İnternet’te derin bilgi var. Sorgulamayı da öğrenelim.
Umarım dijital çağda çocuklarımız ve torunlarımız, en etkili ve verimli öğretim (öğretme+öğrenme+eğitim) sağlayan okullarda veya dijital ortamlarda öğrenirler ve eğitilirler. Kalitelerinin sorgulanması gerekyor.
Başarı, sorgulayıcı vatandaş olabilmeye bağlı…
Bu da önce sözcük kavramları başta olmak üzere öğrenmeye ve ortak bilmeye dayanıyor.
İyi bir hafta diliyorum.
Sağlıklı, Sevgi ve Saygıyla kalın.
