Anne ve babaların en önemli hedefleri çocuklarına refah içerisinde yaşamasına olanak tanıyacak bir gelecek sağlamaktır. Ülkemizde geleceği sadece kendi çocukları için düşünen anne babalar çoğunlukta. Ülkemizde Sivil Toplum Kuruluşlarının sayısının az olması bunun bir göstergesi.

Günümüzde spesifik konulara odaklı sivil oluşumlar şart görünüyor. Devlet kurumları hızla gelişen teknolojiye ayak uyduracak potansiyelde olamıyor. Bu da o ülkenin geleceğe hazırlanmasını önemli derecede etkiliyor. Tek tek hiçbir kurumun odaklanılan konuya katma değer sağlayamayacağı anlaşılmalı.

11 Haziran 2019’de TÜRKONFED ve İş Bankası ortaklığındaki “Dijital Anadolu” projesi kapsamındaki toplantıya katıldım. Toplantının yerel organizasyonunu GESİFED üstlenmişti. 

Gerek açılış, gerekse toplantı konuşmacıları çok önemli konuları vurguladılar. Önemli mesajlar da verdiler. Katılımcılarla değerlendirme zamanı kalmadığı için bizler görüşlerimizi bildiremedik. Dolayısıyla görüşlerimizin onlar açısından değerlendirmesini de öğrenemedik. Toplantılarda çoğunlukla böyle oluyor.

Bu toplantıdan çıkarımlarım uzun yıllardır çalışmakta olduğum sektörde yaşananlarla aynı. 

Türkiye’deki kuruluşların çoğu yüksek teknoloji ürünleri üretmek yerine yurtdışı kaynaklı yüksek teknoloji ürünlerini kullanmayı tercih ediyor. Türkiye, yurtdışı kaynaklı teknoloji ürünleri üreticileri için çok önemli bir pazardır. Onlar bu özelliğimizden çok iyi yararlanıyorlar. 

Yurt dışı kuruluşlar, iş gücü avantajı açısından ülkemizde yatırım yapmayı da tercih ediyorlar veya ediyorlardı. Bu şekilde istihdam sağlıyorlar ve potansiyeli yüksek bilgi ve yetkin Türk gençleri kendi yurtlarında çalışmaya devam edebiliyor. Bu da katma değer sağlayan bir konu. 

Aynı zamanda potansiyeli yüksek ve bunun yanında girişimcilik açısından da yüksek yeterlilikte olan gençler iyi iş kuruyorlar. Kurulan bu işler doğrudan değer olarak parayı ilgilendiriyorsa (karekodlu çekler gibi), üst düzeyde karar vericiler de dâhil mevzuat gereği kurulan ilgili odaların (STK’ların) dikkatini çekiyor. Ülke içerisinde başarılı oluyorlar.

Bu örnekler çok güzel. Peki, farklı bakış açılarıyla ele alınınca topluma yararı ne oluyor? Eğitim-öğretim kurumları “veri analizi önemli, veri bilimcisi yetiştireyim” diye müfredatını geliştiriyor mu? Yüksek matematiğin önemi kavranıp bu alanda yetkin bireyler yetiştiriliyor mu? İstatistiğin önemi anlaşılıyor mu? Grafik okuyan üniversite mezunları sayısı ne kadar?

“Veri madenciliği, makine öğrenmesi” gibi ifadelerin kavramlarını kaç kişi biliyor. Üniversite mezunu olacak gençler bunlara hazır mı? 

Yaklaşık 45 yıldır sağlık sektörünün tıbbi laboratuvar alanından çıkarımlarım şu: “yurtdışı üretsin ben satın alıp kullanayım” yaklaşımının ve “yapıyormuş gibi görünmek veya yapıyormuş gibi göstermek” tutum ve davranışlarının yaygın olması. Bu yaklaşımlarla ileri teknoloji ürünlerinin üretilmesi çok zorlayıcı…

Bu bağlamda, ülkemizdeki açıkların değerlendirilmesi ve sivil toplum oluşumlarıyla kamu kurumlarında çalışanlara yardımcı olunması şart gibi duruyor.

Tek yönlü bakarak geleceğe yürünemeyeceğinin anlaşılması gerekmektedir. Aslında geç kalınmıştır. Çok sayıda kefesi olan terazi düşünün. Her faktör veya unsur bir kefeye konmalıdır. Bütünleşik değerlendirilmeli. Bir kefenin ağır gelerek terazinin devrilmemesi için çaba harcanmalıdır.  

Bir kefedeki sonuçlara göre katma değer sağlanıyor sonucunun çıkarılması yeterli değil. 

İyi bir hafta dileklerimle,  

Sevgi ve Saygıyla kalın.