Kalite beklentilerin karşılanmasıdır. Geleceğe ayak uydurmak için neler bekleniyor?

Geleceğe ayak uydurulması için en çok üzerinde durulan konu 21. Yüzyıl beceri ve yetkinliklerinin kazanılmasıdır.   

21. Yüzyıl becerileri ve yetkinlikleri “kritik eleştirel düşünme, yaratıcılık, kollaborasyon, iletişim, bilişim okuryazarlığı, medya okuryazarlığı, teknoloji okuryazarlığı, çeviklik, liderlik, girişimcilik, verimlilik, sosyal beceriler” olarak listeleniyor (https://www.aeseducation.com/career-readiness/what-are-21st-century-skills). 

Bu ölçütler üç grupta değerlendirilebilmekte:

• Öğrenme becerileri
• Okuryazarlık becerileri
• Hayat ve kariyer becerileri

Öğrenme becerileri modern iş hayatına adapte olup başarılı olabilmek için aklını kullanabilme becerileridir:

• Kritik eleştirel düşünme: problemleri kendi başına çözebilme
• Yaratıcılık: kapalı kutu dışına çıkabilmek
• İşbirliği: takım çalışması yapabilme
• İletişim: çevresindekilerle etkileşimli konuşabilme; azarlamadan, ötekileştirmeden, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve etik değerlere bağlı

Okuryazarlık becerileri bireylerin gerçekleri, yayın organlarını ve ardındaki teknolojiyi ayırt edebilme becerileridir. İnternetteki olağanüstü bilgi arasından yanlış veya yararlı olmayanları ayırıp güvenilir kaynaklar ve gerçek bilgileri elde etmekte başarılı olabilmektir.

• Bilişim okuryazarlığı: Gerçekleri, rakamları, şekilleri, istatistiği ve verileri anlamak
• Medya okuryazarlığı: Bilginin yayınlanma yöntemlerini ve yayınlanma yollarını anlamak
• Teknoloji okuryazarlığı: Bilgi çağında kullanılan makineleri anlamak

Hayat ve kariyer becerileri günlük hayatta yaşanan soyut faktörlerdir. Bu soyut özellikler hem kişisel hem de profesyonel kaliteye odaklanır.

• Çeviklik/Esneklik: Gerektiğinde plandan sapma
• Liderlik: Hedefe erişmek için takımı motive etmek
• Girişimcilik: Projeleri, stratejileri ve planları kendi başına başlatmak
• Verimlilik: Dikkatlerin sürekli dağıldığı bu çağda verimliliği sürdürmek
• Sosyal beceriler: Karşılıklı yararlılık esasına göre başkalarıyla ortak çalışma ve ağ oluşturma

Bu ölçütleri paylaşmamın nedeni, anne ve babaların çocuklarının eğitim-öğretimini bu ölçütlere göre sorgulamaları gerektiğindendir. Eğitim kurumlarının sayısı çok arttı. Yalnız, üniversite sınavlarına hazırlamak hedefi yeterli olamıyor. Ezberleyen bir lise öğrencisinin üniversitedeki durumunu yıllardır gözlemliyoruz. Özellikle üniversite mezunlarının da… 

Bu beceri ve yetkinlikleri liseye kadar kazanmayan lise mezunları,  üniversitede kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri yeterince kazanamıyor. Üniversiteden mezun olunca da lodosa tutulmuş vapur gibi savrulma durumları yaşıyor.  

Seher Yalçın, 2018’de yayımladığı “21. Yüzyıl Becerileri ve Bu Becerilerin Ölçülmesinde Kullanılan Araçlar ve Yaklaşımlar” başlıklı yazısında genel durum hakkında bilgi veriyor. 

Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu bağlamda önemli ve ciddi politikalar belirlemesi gerekiyor. Politikaları uygulaması ve etkinliklerini ölçmesi de şart.  OECD’nin “Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (Programme for International Student Assessment-PISA) 2015” Değerlendirmelerinde Türk gençleri başarılı olamıyor. Bilgisayar okuryazarlılığı beceri ve yetkinliklerinin yeterli olmamasının birçok nedenden birisi olduğu belirtiliyor.    

Kullanılması gerekli olsa da, “Facebook”, “Instagram”, “Twitter”, “WhatsApp” vb. sosyal medya araçlarını kullananın bilgisayar okuryazarlığı becerilerini kazanmış olduğu düşünülüyor. Bu yaklaşım bilgisayar okuryazarlığının öğrenilmesinin önünde önemli bir engel.  

Bu yazıyla, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramında, 1920’lerde 21. Yüzyıl’a hazırlanmamız için yol gösteren Atamızı saygıyla anmak istedim. 

Bu yetkinliklerin farkında olan potansiyeli çok yüksek olan gençlerimizin bulunduğunu da biliyorum. 

Sevgili gençler, gelecekte bu yetkinliklerin şart olduğu bilinciyle sürekli gelişmeniz ve kendinizi geliştirmeniz gerekiyor.  Gençlik ve Spor Bayramınızı kutluyorum. 

İyi bir hafta dileklerimle,

Sevgi ve Saygıyla kalın.