23 Nisan 2025 Çarşamba

Haber kalitesi, kanıta dayalı olmak ve yargı

Diler Aslan

15-04-2019
Bize yazmak için tıklayınız.

Haberlere göre yönetilen bir ülkeyiz. Haberleri nerelerden alıyoruz?

Yazılı basın …

Sözlü basın …

Görsel basın …

Sosyal medya …

Hangi haber kalitelidir? Sorusuna yanıt “kanıta dayalı haberler kalitelidir” olabilir. Ancak “en iyi kanıt” kuralına göre bu haberlerin kanıta dayalı olduğu nasıl anlaşılır? Fotoğraf iyi kanıt olabilir. Fakat artık onlar üzerinde oynanabiliyor.  

En iyi kanıt kuralı ülkemizde işletiliyor mu? Okuyan, düşünen bir vatandaş olarak bu konuda kaygılıyım. Aynı durum ile ilgili olarak bir grup için yargı işlerken diğer grup için işletilmiyorsa durum olağanüstü ciddidir. Kendisi için geçerli olan bir konuyla ilgili olarak diğerleri için farklı uygulamalar oluyorsa… Sözlü ve görsel basında kanıtları varsa…

Kalite yönetiminin temel ilkesi kanıta dayalı olmaktır. Yargıda “en iyi kanıt” kuralı vardır. Aynı kural sağlık bakımında da vardır. 

Yıllarca “kanıta dayalı laboratuvar tıbbı” alanında uluslararası düzeyde çalışmalar yürüttüm. Tıp bununla uğraşır. Kullandığınız tek ilaç en iyi kanıtlara göre size verilmiyor olsa ne durumda olursunuz? Bir düşünün. 

Yaptırdığınız laboratuvar analizi kanıtlara dayalı teknik ve yöntemlerle sizlere uygulanmazsa ne olur? Bir düşünün. 

Her ikisi de hekimin kararını yanlış yönlendirebilir. Hayat kalitenizi etkileyebilir.

Sağlık bakımında geçerli olan bu “en iyi kanıt” kuralı yargıda da geçerlidir. Uyulmazsa sağlıkta önce tek insan yaralanır. Daha sonra hastalığın türüne göre tüm topluluğa bulaşabilir.

Yargıda “en iyi kanıt” kuralı işletilmezse, tüm toplum ve demokrasi yara alır. 

Gözlemim, yargıda “en iyi kanıt” kuralının ülkemizde işletilmediği yönündedir. Alanım olmamasına karşın, okuyan, düşünen bir vatandaş olarak bu kaygıyı taşıyorum. 

Özellikle, sokakta yapılan ve dinlediğimiz röportajlar, okuyan, anlayan ve düşünen insan sayısının çok azaldığını göstermekte… Bunun yanında; herkesin bu okumayan, bilmeyen ve öğrenmesi gerektiğinin farkında olmayan kişiler sınıfında sayılması iyice can acıtıyor.

Yıllardır yazdığım bu köşede kalitenin de temeli olan tarafsızlığım, okuyan herkes tarafından bilinir. Evet, bu yolları seçtim. Kalite ve kanıta dayalılık… Çocuklarım, dolayısıyla onların da yaşayacağı çevremiz ve geleceğimiz için bu tutumun şart olduğuna inancım yüksek.

Kalite gönüllüsü olan kişiler tarafsızlığın birinci temelinin “kanıta dayalılık” olduğunu bilirler. Bu bağlamda bilimsel olarak bu alanda da çalışmalarım oldu. Sağlık çalışanlarının temel ilkesi; insan sağlığının korunması ve hasta güvenliliğinin sağlanmasıdır. Sağlık çalışanı bir kişi olarak bu ilkeye uyan bir kişiyim. Tüm çalışmalarım ve yayınlarım kanıt olarak değerlendirilebilir. Yargıdan da demokrasinin yara almaması için aynı tutum ve davranışı beklemem yanlış mı? Demokrasimizin yara almadığını söylemek zorlayıcı. Lütfen hasta olup iyice yataktan kalkamayacak hale gelmesin…

Sağlık çalışanları ve kalite gönüllüleri olarak bizler görevimizi yapmaya çalışıyoruz. 

Geleceğimiz için hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız…

İyi bir hafta dileklerimle,

Sevgi ve Saygıyla kalın.  

YORUM YAZ
BU YAZI HAKKINDA YAPILAN YORUMLAR
Okur yorumları, kişilerin kendi görüşleridir. Bu yorumlardan sorumlu değildir.
YORUM YAZ
Diler Aslan - Diğer Yazıları
Bütün Diler Aslan Yazıları