Geçenlerde bir toplantıda “veri” sözcüğünün anlaşılmasında sorun olduğu izlenimi edindim. Konuşmalardan herkesin aynı şekilde anlamadığı gözlendi.
Açıklama dokümantasyonundan veri olarak bahsedildi. İş analizi ve süreç analizi başlığında belgeler hazırlanmış. Bu belgelerden veri toplandığı söylendi.
Bir kelimenin kavramı ortak anlaşılmadıkça ilerlemekten bahsedilemez. Bu nedenle kalite ile ilgili dokümanlarda tanımlar başlangıçta yer alır. Yasal mevzuatta da böyledir. Cumhuriyetin ilk yıllarında da bunun farkına varılmış.
Veri çeşitli kaynaklarda şöyle tanımlanıyor: “1) Yorumlama, tartışma ve hesaplamalarda temel alınan gerçek (ölçüm sonuçları veya istatistiksel bilgi gibi) bilgi; 2) İletim, aktarım veya işleme amacıyla kullanılan dijital formda olan bilgi; 3) Cihazdan veya bir organdan alınan ve işlenerek anlamlı bilgi elde etmeye yarayan çıktılar” (Merriam Webster Sözlüğü). “Matematik. Bir problemde bilinen, belirtilmiş anlatımlardan bilinmeyeni bulmaya yarayan şey”; “İstatistik. Gözlem ve deneye dayalı araştırmanın sonuçları” (Türk Dil Kurumu).
Bu tanımlara bakıldığında iki temel anlamı var: 1) Ham bilgi ki bu ham bilgiden anlamlı bilgi elde edilir. 2) Bilgisayar dilinde “veritabanı” (database) olarak kullanılan bilgiler listesi. Bu iki açıklamaya göre de yukarıda bahsettiğim iş analiz ve süreç analizi dokümanları veri olarak tanımlanamıyor. Ancak bulunduğum toplulukta iş analizi ve süreç analizi dokümanlarından elde edilen veriler diye bahsedilmesi ilginç idi.
Bu yazıda dikkat çekmek istediğim konu şu: Bir topluluğu oluşturan kişiler arasında kelimeler aynı anlamda anlaşılmıyorsa o toplulukta nasıl gelişim sağlanır? Maalesef ülkemizde durum çoğunlukla böyle…
Örneğin kalite sözcüğünün de ortak anlaşılmadığı gözleniyor. “Kalitenin modası geçti.” Dedi birisi. Kalite taahhüt ettiklerinin yerine getirildiğinin kanıtlanmasıdır. Bu kavramın modası nasıl geçer? Bunun modası geçtiyse dürüstlüğün de modası geçmiş demektir. Söz verilecek, o söz yerine getirilmeyecek.
“Veri” sözcüğünün anlamı net olarak bilinmiyorsa günümüzün akımı olan “data mining” veri madenciliği ne derece anlaşılır?
Yeni akımlara moda diye yaklaşan tarihçesini bilmeden ve gelecekteki yararını düşünemeden hareket eden bir düşünce tarzıyla ne yapılabilir? Düşünmek gerekli…
İyi bir hafta dileklerimle,
Sevgi ve Saygıyla kalın.