Bugün, Amerikan Sağlık Kuruluşunun (Institute of Medicine-IOM) 12 kalite sistem şartını paylaşmak istedim. Kurum ve kuruluşlarda kalite uygulamaları başlatıldığında kavram kargaşası yaşanıyor. Ülkemizde daha yaygın. Çünkü öğretim sistemimiz her alanda geçerli olan terim ve kavramlara odaklanmıyor. Kalite sistemi şartları bu bağlamda önemli. İş yaşamına başlamış herkesin bu şartları bilmesi ve anlaması gerekiyor.
Uzun dönem için plan yapma alışkanlığı da yok. Son zamanlarda iyice değiştik. Kararlar anlık alınıyor. Masada karar alanlar etkileneceklerin durumunu hiç düşünmüyor. Atamızın ve onun zamanındaki karar alıcıların planlarını çok uzun dönem için yaptıklarının bir göstergesi olan bayramlardan birisini bugün kutluyoruz. İçimiz buruk ancak bizler, bize cumhuriyeti emanet eden Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere atalarımızın evlatlarıyız ve onların inandıkları gibi bu millete inanıyor ve tüm iyi uygulamalar için var gücümüzle çalışıyoruz.
“23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı”nın anlamı çok büyük. Kalite yaklaşımıyla devlet ve kurumlarının müşterileri vatandaşlardır. Devlet vatandaşlarına belirli odak konularda hizmet verir. Yaşlar veya yaş grupları bu odak konulardan birisidir. Çocuklar bir ulusun geleceğidir. Gençler ulusun anahtarlarıdır. Erişkinler ise bilgi ve deneyimlerini çocuk ve gençlere örnek olarak aktarırlar. Bu bakış açısıyla bir ulusun egemenliği ve geleceğinin çocuklarla belirlendiği bugün değerlendirilmeli. Bir yıl içerisinde çocuklar için neler yapıldı? Onlar ne kadar mutlu oldu? Zarar görenler var mı? Vb. değerlendirmeler yapılıp gelecek için plan yapılmalı. Bu yaklaşım var mı?
Bugünün anlamı bağlamında paylaşmak ve düşündürmek istedim. Vatandaşlar nasıl etkileniyor? Olumsuz etkiler var mıdır? Bu etkilerden onları nasıl korumalıyım? Düşüncesi tüm kurumlarda yaygın olmalı.
Ancak gözlemlerim uzak ya da yakın geçmişte yaşananlardan ders çıkarılarak geleceğe yürünmediği yönünde. Yanılıyor olabilirim. ABD’de tıbbi laboratuvarlarla ilgili çok sayıda kılavuzlar yayımlanır. Bu kılavuzlar tüm laboratuvarlarda insan sağlığı ve hasta güvenliği açısından asgari standartlardır. Devlet ve ilgili tüm bilim ve meslek insanlarıyla kurum ya da kuruluşlarının katılımı sağlanır. Hatta bu kılavuzlara tüm dünyadan katılım da kabul edilmektedir. Hatta davet ederler. Küreselleşen dünyada tek başınıza hareket edemezsiniz. Kuralları, asgari standartları hep birlikte oluşturmak zorundasınız. Yalnız ABD bu katılımları çok iyi yönetir. Kimsenin yakınına veya tarafına ayrıcalık tanınmaz. Bilimsellik ve kanıta dayalı uygulamalar temeldir. Çok katılımlı oluşturulduğu için insan sağlığı ve hasta güvenliğine odaklı ülkeler de bu kılavuzları uygulamaktadır. Benim uzmanım bu kılavuzları uygulayamaz yaklaşımı tartışılmalıdır.
Bu kılavuzların hepsinde 12 kalite sistem şartının uygulanması önerilir. Çünkü hiçbir standart bu konuda net değildir. Bu 12 şart tüm kurum ve kuruluşlara uygulanabilir.
On iki kalite sistem şartı; “1) Organizasyon ve liderlik, 2) İnsan Kaynakları, 3) Doküman Kontrolü, 4) Ekipman, 5) Satın alma ve stok yönetimi, 6) Süreç kontrolü, 7) Olayların Yönetimi-Uygunsuzlukların Yönetimi, 8) Değerlendirme, 9) Süreç İyileştirme, 10) Bilgi Yönetimi, 11) Tesisler ve Güvenlik, 12) Sürekli İyileştirme-Hizmet ve Memnuniyet” olarak listelenmekte.
Kurum ya da kuruluşunuz da her uygulama süreç yaklaşımıyla gerçekleştiriliyorsa bu şartlar çok iyi anlaşılır. Aslında kuruluş aşamasında her kurum ya da kuruluş yukarıdaki başlıklarda çalışmalar yapar ve kuruluşunu gerçekleştirir. Ancak başlangıçta kalite yönetim sistemini yapılandırmadıysa sürekli iyileştirme ve gelecek planlarında sürekli karmaşa yaşar.
Ülkemizde bu karmaşa çok yaşanmaktadır. Çünkü bu kalite sistem şartlarını üniversite mezunları dahi bilmiyorlar.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramında çocuklarımızı kaliteli uygulamalar açısından geleceğe hazırlamamızın da çok önemli olduğunu vurgulamak istedim.
İyi bir hafta diliyorum.
Sevgi ve Saygıyla kalın.
