Geçen hafta bulunduğum bir toplantıda, bir öğrenci “Derin bilgi nasıl kazanılır?” diye bir soru yöneltti.

Deming’in Derin Bilgi yaklaşımı vurgulandığı için bu soruyu sordu. Deming’in Bilgi Kuramı dört temel elemandan oluşur: 1) Sistem yaklaşımı; 2) Değişkenliklerin algılanması; 3) Bilgi Kuramı; 4) Psikoloji.

Her uygulamadan sonra bazı değişimler olur. Bu değişimlerin pozitif olabilmesi için dört temel unsurdan birisi bilgi kuramıdır. Bilginin nasıl elde edildiğiyle ilgilidir.

Bilgi öyle kazanılmalıdır ki, politik ve ekonomik dinamiklerin hızlı ve sürekli değiştiği dünyada diğer ülkelerle yarış edebilecek kapasitede olunmalı ve sürekliliği sağlamalıdır. 

Toplam kalite yönetimi babalarından olan Edward Deming (1900-1993) 1928’lerde bilgi ölçme ve değerlendirmeye dayandırılmazsa başarı yakalanamaz yaklaşımını yaymıştır. 

Kurumsal bilgi ölçme-değerlendirilmeye dayandırılır. Sürekli iyileştirme kapsamında yürütülür. 

Kişisel bilgi kanıta dayalı olmalıdır. Kişisel bilgisi güçlü olmayan bireyler gerçeği yansıtacak ölçme değerlendirme yapamazlar.

Bilimsel bilgi derin bilginin temelini oluşturur.

Bu bağlamda derin bilgi için şu sıralamada öğrenilmelidir:

Bilgi geldiği zaman

• Kim üretmiş?
• Nereden gönderilmiş?
• Üreten kaynak belirtmiş mi?
• Kaynak belirtildiyse;

• Bu kaynaklar nasıl seçilmiş?
• Kaynaklar bilimsel araştırmalara dayanmakta mıdır?
• Bilimsel araştırmalara dayandırılıyorsa?
• Kritik eleştirel değer biçilmiş mi? 
• O konudaki pozitif ve negatif sonuç açıklayan tüm araştırmalar incelenmiş mi?
• İncelenen araştırmalar bilimsel araştırma ilkelerine göre gerçekleştirilmiş mi?

Bu sıralamalar alt sıralarla sürmektedir.

Önemli olan bilgi kaynaklarına güvenmek, güvenilirliği bilimsel olarak kanıtlandıktan sonra o bilgiyi kullanmaktır.

Anahtar sözcük, bilimsel bilgi’dir. Belirli amaçlar için, üreten kim olursa olsun, taraf tutularak üretilmişse ve kaynağı bilimsel ölçütlere uymuyorsa o bilgi kullanılmamalıdır. 

İyi bir hafta diliyorum. 

Sevgi ve Saygıyla kalın.