Sürekli mutluluk olabilir mi? Sorusuna şöyle bir yanıt duymuştum. Sürekli mutluluk yoktur, ancak mutlu anlar veya zamanlar vardır. Bu mutlu anlar ve zamanlar ne kadar fazla ise o zaman mutluluktan bahsedilir. Gerçeğe en uyan yanıt diye düşünmüştüm ve yıllar geçtikçe daha da emin oluyorum.
Mutlu anlar da çok göreceli… Kişilere göre değişiyor. Bireyin kişilik özelliği, eğitim durumu, büyüdüğü çevre ve o andaki psikolojik durumu onu etkiliyor. Bilimsel yaklaşımla ölçülebilir. Bilimsel ve kanıta dayalı ölçümler yanında hissedilen, yaşanan ve gözlenenlerle de değerlendirilebilir.
Mutluluk nasıl sağlanır? Kişilik özellikleri pozitif olan bireylerin fazla sayıda olmasıyla sağlanır.
Pozitif ve negatif kişilik özellikleri çok sayıda. Mutlu anlar için önemli olanları değerlendirebiliriz.
Pozitif özelliklerden temel olanlar: Empati yapabilmek, çalışkan, saygılı olmak, zamanında iş bitirmeye özen göstermek, yaşam boyu öğrenme alışkanlığını kazanmak, liderlik özelliklerine sahip olmak, sorumluluk bilincine sahip olmak, sabırlı olmak, sade ve dürüst olmak, bilinçli olmak, içten ve samimi olmak…
Negatif kişilik özellikleri: Kibirlilik, saldırganlık, ön yargılılık, sürekli övünmek, korku vermek, zor beğenmek, huysuz ve kırıcı olmak, mağrur olmak, kötümserlik, fiyakacı olmak, tembel olmak, kaba olmak…
Bakıldığında hepimiz pozitif ve negatif özelliklerden bazılarını taşırız. Toplulukta pozitif özellikleri fazla olan bireyler varsa o toplulukta mutlu anlar daha fazla yaşanır. Albert Einstein’ın “Negatif insanlardan uzak durun, çözümlerde mutlaka problem çıkarırlar” sözü çok gerçeği yansıtıyor.
Kişilik özelliklerini etkileyen faktörler hakkında; tıp, psikoloji ve sosyoloji alanlarında araştırmalar halen sürmektedir. Kalıtsal etkilerin %50, ailedeki beslenme ve eğitimin %0-10, çevrenin %40-50 etkileri olduğu belirtilmekte. Ancak çok göreceli ve daha çok araştırmaların gerekli olduğu da ayrıca vurgulanmakta.
İnsan “biyo-psiko-sosyal” bir varlıktır. “Çevre, kültür ve ekonomiden” etkilenir. Bu yaklaşımla değerlendirildiğinde mutlu anları etkileyen çok çeşitli faktör olduğu anlaşılabilir.
Yaşadığımız ortamlara göre çeşitli rollerimiz bulunmakta. Anne, baba, çocuk, akraba, öğretmen, komşu, yönetici, üst yönetici, müdür, memur, hizmetli, vatandaş, müşteri, vb. çok sayıda rol yazılabilir. Bu rollerimize göre sorumluluklarımız ve görevlerimiz var.
Her rolün kişiye yüklediği sorumluluk ve görevler net bilinmedikçe ve açıklanmadıkça o toplulukta mutlu anların çok olmasına olanak yoktur. Belirsizlik vardır. Zamanında iş üretilemez. Enerji kaybı, zaman kaybı vardır. Sinir bozukluğu yaşanır.
Mutlu anlar için en önemli faktörlerden birisi takım çalışmasıdır. Sorumluluk ve görevler net değilse takım çalışması gerçekleştirilemiyor demektir. Takımlar kurulmuyor ve iş süreçleri ilişkilendirilmiyorsa belirsizlik, zaman kaybı, sinir bozukluğu var demektir.
Kalite yönetimi ile ilgili sunumlarda yap-boz parçaları da gösterilir. Parçalar birbirleriyle ilişkilidir. Bütünsel bakılıp her parçaya aynı şekilde önem verilmezse projeler sonlandırılamaz anlamına gelir. İş planına göre zamanında yürütülemeyen projeler zaman kaybına ve sinir bozukluğuna neden olur.
Zaman kaybı ve sinir bozukluğu yaşanıyorsa mutlu anlar çok sayıda olabilir mi?
Mutlu anlar için ortak faktörler: Yöneticilerin veya karar vericilerde pozitif kişilik özelliklerin fazla bulunması; pozitif kişilik özellikli kişilerin çoğalması; çevremizdeki uygulamaların insan haklarına saygılı ve proje temelli yapılması; uygulamalarda sorumlulukların ve görevlerin net olması ve kamuya açıklanması; oy versin vermesin tüm vatandaşlara eşit ve dengeli yaklaşımın hissedilmesi ve gözlenmesi…
İyi bir hafta diliyorum.
Sevgi ve Saygıyla kalın.
