İki kişiden ve daha fazla sayıda insandan oluşan toplulukların başarılı işler yapabilmeleri yönetim şekillerine bağlıdır. Yönetim iyi kurgulanırsa başarıdan bahsedilir.

       İkinci şart ise kişilerin tutum ve davranışlarıdır. Ne kadar iyi kurgulanırsa kurgulansın kişilerin değerleri, ki bunlar tutum ve davranışlara yansır, başarının başlıca ikinci etkileyicisidir.

       Buna göre sadece yazılı dokümanların hazırlanması yeterli olmuyor. Etkili ve verimli uygulamalar için insan kaynaklarının derin bilgisi ve yetkinliği gerekli. Bunlarla da bitmiyor, insanlar arasındaki iletişim önemli. İletişim etkili olmalı.

       Gözlendiği gibi olağanüstü kompleks etkileşimler var. Bu etkileşimleri bütün içerisinde ayrı ayrı analiz edip sentezleyebilen topluluklar gelişebiliyor.

       En zor olan faktör insan yönetimi. Her insan kendisine özel. Yöneticiler lider özellikleri taşımazlarsa insanlar arasında etkileşimli iletişim kurulamıyor.

       Yönetim bakış açısıyla toplumda insanlar; yöneticiler ve uygulayıcılar olarak sınıflandırılabilir. Ancak her yöneticinin uygulayıcı olduğu da unutulmamalı. Yönetici kendisine ayrıcalık tanırsa, yönetici olmayan uygulayıcılarla farklı tutum ve davranışlara evet diyorsa, o zaman o toplulukta problemler başlar. Bu yönetici, bu problemleri kendisi fark edemez. Bu durumda yönetiminin iyi olamayacağı bilincinde de olamaz.

        Bu bağlamda “iyi yönetişim” kavramı çok iyi anlaşılmalı. Toplum olarak sözcükleri ve ifadeleri içlerini doldurarak kullanma alışkanlığımız olmadığı için bu ifadenin kavramı da çok anlaşılamadı. Karar vericiler bu ifadeyi kullanıyor. Uygulayıcılar da “Söylüyorsunuz ancak uygulanıyor mu?” diye sormuyorlar. Çünkü kavramı ve kapsamı konusu açık kaldığı için sorgulama becerileri de gelişmemiş oluyor.

       “İyi yönetişim” katılımlı ve paylaşımlı yönetim demek. Yöneticiler bir konuyla ilgili alanları bir araya getirip onların görüş ve önerilerini almalı. Sadece bir araya getirmek yetmiyor. Dijital ortamda da yapılmalı. İyi yönetişim ilkeleri şunlar: Şeffaflık, hesapverilebilirlik, tutarlılık. (Bunların uygulama, tutum ve davranışlarda gözlenmesi şart).

       Öncelikle paydaşlar tam olarak bir araya getiriliyor mu? Bu sorgulanmalı. Yasal mevzuat oluşturma aşamalarını düşünelim. Paydaşlar; “tüketiciler, yatırımcılar, bilimciler, hükümet, tedarikçiler, rakipler”’dir. Hükümet yönlendiricidir. Toparlayıcıdır.

       Bu bağlamda, hükümet birimlerinde alanlarına göre Türkiye’deki uygulamaları yapanlar hakkında bir bilgi bankası var mı? Diye sorulsa net olarak yanıt alınamayacağını düşünüyorum. Nitekim, geçen hafta bir toplantıda böyle bir isim, kurum listesinin bulunmadığı konusunda yanıt aldım.

       Aşama aşama bakıldığında, başlangıçta sorunlar yaşanıyorsa daha ileri nasıl gidilir diye sorgulanmalı.

       Paydaşları bir araya getirmek ve dijital ortamda duyurmak yeterli mi? Tabii ki hayır. İşin asıl zor tarafı gönderilen önerileri yanıtlamak. İşte burada takılınıyor çoğunlukla…

        “Düzenleyici etki analizi” diye bir uygulama var. Bu analiz aşamalarından birisi kamudan görüş ve öneri almak.

       Düzenleyici etki analizi ilk kez, 17.2.2006 tarih ve 26083 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile Türk hukuk sistemine girmiş. Bu yönetmeliğin sonunda “Taslaklar Hakkında Görüş Bildirilmesinde Kullanılacak Form” var. Bu formdaki kolon başlıkları “Görüş Veren Kurum”, “Taslak Maddesi”,  “Teklif”, “Değerlendirme” olarak gözlenmekte.

       Önerilerde bu form kullanılırsa, düzenleyici ekip mutlaka son kolondaki “Değerlendirme” başlığında önerinin veya teklifin neden “red edildiğini” mutlaka açıklamak zorunda…

       Bu işlem uygulanamıyor. Ne karar vericiler ne de uygulayıcılar bunun farkında?

       Uygulanmıyorsa, iyi yönetişim (şeffalık, hesapverilebilirlik ve tutarlılık”tan bahsedilebilir mi?

       Temel konularda halen iyileştirmeye açık alanlar varsa…

       İyi bir hafta diliyorum.

       Sevgi ve Saygıyla kalın.