Toplam kalite yönetimi mantık ve bilime dayanır. Bu şekilde “Ben yaptım oldu.” yaklaşımıyla savaşır.

       İnsan düşünen canlıdır. Acaba günümüzde bu özelliğini yitirmekte midir? Diye sorgulamadan duramıyor insan.

       Dünya genelinde yarışmalara ve değerlendirmelere göre ülkemizde 15 yaşındaki gençlerimiz hem matematik hem de okuduğunu anlamak açısından çok gerilerde. https://data.oecd.org/turkey.htm sayfasından Türkiye ilgili tüm bilgilere erişilebiliyor. Grafikler de çok net açıklıyor. Eğitim (education) başlığı altında Matematik, okuma ve bilim performansı hakkında bilgi var. En sağda iki grafik var. Eğilim ve sıralamadaki yerler gösteriliyor. Üçünde de erkekler için grafikler incelendiğinde hem yıllara göre azalma hem de 72 ülke içerisinde sonlarda olduğumuz gözlenir. Herbirisi tıklanınca da ayrıntı gözlenebiliyor.

       Bu sonuçlar bilimsel sonuçlardır. Bu sonuçların tüm uygulamalarımızda etkili olabileceğini düşünmek gerekiyor. Bu da mantıksal sonuç çıkarmaya bağlı.

       Örneğin, birbirimizle konuşurken acaba söylediklerimizi aynı anlayabiliyor muyuz? Okuduğunu anlamak konusunda sorunlarımız varsa birbirimizi iyi anlayamadığımız sonucunu çıkarabiliriz. Üstelik okumayı sevmek açısından da sorunlar olduğunu biliyoruz.

       AB projelerinde mantıksal çerçeve diye bir yaklaşım vardır. Denizli Sivil Toplum Kuruluşları Gelişme Platformu kapsamında bu projelerle ilgilenirken, bu yaklaşıma çok yabancı olunduğunu gözlemledim. İlginç idi. Çünkü her uygulamada iki temel yaklaşım vardır: 1) mantıksal yaklaşım, 2) iş akışı yaklaşımı. Üniversitede yoğunluklu olarak üzerinde durulmasına karşın lise eğitimimizde de öğretmenlerimiz bu yaklaşımlar üzerinde dururlardı.

       Örneğin, bir proje, iş akışına ve mantıksal yaklaşıma göre şu sırada tasarlanır: 1) Amaç belirlenir. 2) Bu amaca erişmek için hedeflenen sonuçlar saptanır. 3) Bu hedeflere göre çıktılar  belirlenir. 4) Bu çıktılara erişmek için faaliyetler planlanır. Proje tasarlanması sırasında hedeflenen sonuçlar için indikatörler saptanır. Bu indikatörlerin doğrulanması için yollar belirlenir. Sonuçların elde edilmesini etkileyecek olası riskler değerlendirilir. Riskler değerlendirilirken, şöyle bir mantık kurulur: Şu aktivitelerin gerçekleştirilmesi için şunlar şunlar gereklidir. Eğer bunlar, şu nedenlerle gerçekleşemezse şu çıktılar elde edilemez, dolayısıyla hedeflenen şu sonuçlara erişilemez.

        Matematik, bilim ve okuduğunu anlamakta sorunlar yaşayan gençlere üniversitede meslek ve araştırma için yeni bilgiler nasıl öğretilebilir? Önce ilköğretim ve lise bilgileri mi verilmelidir? PİSA sonuçlarının gösterdiklerini biz üniversitelerde yaşamaktayız. 

       Ülkemizin ileri teknoloji üretiminde de başarılı olamadığını biliyoruz. İleri teknoloji üretimi için hibeler öneriliyor. Ne kadar çok hibe önerilirse önerilsin en temel şart yetkin insan kaynakları değil midir?

       Yapılan herşey önemlidir. Ancak, lütfen mantık ve bilime önem veren büyükler ve karar vericiler ülkemizde önemli bir engel olan “Ben yaptım oldu.” yaklaşımının önüne geçebilmek için eğitim ve öğretim içeriğine önem verilmesi için çaba gösteriniz.

       PİSA 2015 sonuçları çok iyi değerlendirilmeli… Tüm uygulamalarda etkili…

       İyi bir hafta diliyorum.

       Sevgi ve Saygıyla kalın.