Birisi size, ‘Siz nasıl birisiniz?’ diye sorsa, ne cevap verirdiniz?
İnsanoğlu dünyaya geldiğinde, dünyayı kendisi gibi tertemiz görüyor. Ona göre, dünya herkesin birbirini sevdiği, saydığı, güvenli bir yer. Dünyaya bu niyetle adım atan insanoğlu masumdur, herkese güvenir, herkesi dost bilir, iyilik severdir. O yüzden, her kime ‘Siz nasıl bir insansınız?’ diye sorulursa, ‘Ben iyi bir insanım, en azından iyi niyetliyim,’ diye cevap verecektir.
Dünyaya güzel niyetlerle adım atan insanoğlu, zamanla iyi niyeti istismar edilir, sevgisi kullanılır, güveni suiistimal edilir, sevdiğini söyleyenlerin rol yaptığını fark eder, herkesin kendinden yararlanmak için fırsat kolladığını görürse, yani çevresindekilerin kendisini bir eşya gibi gördüklerini anlarsa, dünyanın kaç bucak olduğunu öğrenir. Yaşadıkları canını ne ölçüde yakarsa o derece tedbirli olur.
Tedbirli dediğimiz; yaşadığı acı tecrübelerden ders çıkarıp, dünyaya gelişindeki masumiyeti kaybetmiş, insanlara şüpheyle bakan kişi. İşte tam burada insanların önünde iki seçenek duruyor. Birincisi, mademki düzen rekabet üzerine kurulmuş, mademki ‘Altta kalanın canı çıksın,’ deniyor, ben de buna uyarım, gereğini yaparım. İkincisi, her ne kadar düzen rekabet üzerine kurulmuş olsa da, bu bizim fıtratımıza uygun değil. Bu yüzden bu düzenin kazançları insanı mutlu etmiyor. Ben insanca bir yaşam için elimden geleni yapmak istiyorum.
İnsanlar yaşadıklarından çıkardıkları sonuca göre oluşan bilinciyle, birinci ve ikinci tercih arasında gidip geliyorlar. Bu gidiş gelişler esnasında, kişinin davranışlarında umulmadık değişiklikler olabiliyor. Kişi bu şekilde kendi yaşam serüvenini yaşarken, bir başkası, kişiyi gördüğü dönemde, kendi bilinç düzeyine ve ruh haline göre bir değerlendirme yapıyor. Bir insanı, bir dönem, bir süre görüp değerlendirmek, hele buna göre o insanı yargılamak, üstelik bu yargıdan emin olmak, akla sığacak bir şey değildir. Bu yüzden bir insanı başkalarının değerlendirmesi hiçbir zaman tarafsız olamayacaktır.
Sizin nasıl biri olduğunuz, kendi gönlünüzde başka, başkalarının gözünde başkadır. Eğer başkalarının gözünde nasıl göründüğünüz önemliyse işiniz zordur. Zira siz ne yaparsanız yapın, o kişinin sizin hakkınızdaki yargısını değiştirmek kolay olmayacaktır.
‘Nasıl birisiniz,’ sorusuna, verilecek en güzel cevap; ‘Senin gözünde nasıl görünüyorsam ben öyleyim,’ demektir.