Oldukça
değişken bir ortamda yaşıyoruz. Dünya dijital gelişmelerin etkisinde… Bu
gelişmelere ayak uydurmak için ne yapacağını tartışıyor. Özellikle gelişmiş
ülkeler geleceği yakalamaya odaklı sistematik olarak yapılanıyorlar.
Türkiye
de dijtal çağın etkisinde… Ancak ülkemizde farklı bir bakış açısı var. Dijital
çağdaki yeni uygulamalarda yer almaya odaklı değiliz. Yurtdışı kaynaklı
ürünleri kullanmaya odaklıyız.
Yaratıcılığın
engellendiği bir eğitim sistemimiz var.
Konuşma
özgürlüklerinin giderek kısıtlandığı bir ortam var.
Bir
toplumun parçalanmasına neden olan en önemli faktör olan ayrımcılık gittikçe daha
da belirginleşmekte…
Eğitim
ve araştırma ortamında da ayrımcılık iliğimize işlemiş durumda. Bu durum yaratıcılığı
ve inovasyon yapmamızı engellemekte.
Evet,
yaşadığımız olaylar ne kadar kaygı verse de kendimizi ve geleceğimiz olan
çocuklarımızı dijital çağa nasıl hazırlamalıyız?
Birinci
madde bilgiyi derin öğrenmektir. El
yordamıyla öğrenmek durum kurtarır, geleceğe hazırlamaz. Derin öğrenmek
öncelikle o konunun alfabesinin öğrenilmesidir. Hangi terimler var, bu
terimlerin kavramları neler? Net olarak öğrenilmeli ve toplum içerisinde ortak
anlaşılması sağlanmalıdır.
İkinci
madde uygulamaya sistematik yaklaşmaktır.
Sistematik yaklaşmak süreç temelli
olmalıdır. Süreç bir girdiyi alıp çeşitli
faaliyetlerle işlemek ve katma değeri olan bir ürün üretmek veya sonuç çıkarmaktır.
Eğitim-öğretim süreci düşünüldüğünde, ilköğretim, lise ve üniversite süreçleri
ardışık yapılandırılır. Anasınıf
mezunları ilköğretim girdileri, ilköğretim mezunları lise girdileri, lise
mezunları da üniversite girdileridir. Bunlar dikkate alınarak; ilköğretim, lise
ve üniversite eğitim-öğretim süreçlerinde plan yapılır. Hedeflere erişilme
derecesi değerlendirilir. Değerlendirme sonuçlarına göre sürekli iyileştirme
yapılır.
Süreç temellilik basit değildir. Mezun
için gerekli olan tüm kaynaklar sağlanır. Bunun başında yetkin öğretmen gelir. Yerleşim, donanım, yöntem,
ölçme-değerlendirme, vb; çok çeşitli ihtiyaç vardır. Sürecin başarısı bu
ihtiyaçların tam olarak giderilmesiyle ve etkin ve verimli kullanılmasıyla
sağlanır.
Asıl
önemlisi ana süreç çok sayıda alt süreçlerden oluşur. Bu süreçlerin ardışık
olanı vardır. Bunlar net olarak birbirleriyle ilişkilidir. Bir de ardışık
olmayan ancak birbirleriyle ilişkili süreçler vardır. Örneğin, satın alma ve
muayene süreçleri tüm işleri etkiler. Kötü mal alınırsa ne kadar yetkin insan kaynağı
olursa olsun başarı engellenir.
Tüm bunların altından nasıl kalkılacağı kalite yönetim sistem standardında (ISO
9001:2015) anlatılıyor. Aslında birinci uygulama bu standardın iyi anlaşılması olmalıdır.
Böylece yukarıda saydıklarıma da sistematik yaklaşılabilir. Süreç temellilik
öğrenilebilir. Risklere dayalı yönetim uygulanabilir.
Bu
standart okunduğunda gözlenecektir ki, liderlik çok önemli. Liderlik ne
demektir? Liderlikle tek lider olmaması vurgulanır. Liderlik, kurumdaki tüm
lider özellikteki bireylerin ortaya çıkarılmasıdır. Konu ya da alan liderleriyle işbirliği
yapılmadan hiçbir kurum gelişemez. Bu konu liderleri, yerine göre yönetici, yürütücü veya
değerlendirici/yargılayıcı olabilmelidirler.
Başarı
için diğer şart sürekli iyileştirmektir. Bunun için de bağımsız bir ölçme
değerlendirme ekibi gereklidir.
Süreçler
kompleksleştikçe, kural koyucu, yürütücü ve değerlendiriciler birbirleriyle
ilişkili ancak bağımsız çalışmadıkça sürekli iyileştirme olamaz. Merkezde
bulunan tek kişi bunları başarabilir mi? Başaramaz, ancak ceza vermeye gelince
sadece kendi görüşüyle kanıta dayalı olmadan karar verirse, işte o zaman hiçbir
süreç gelişemez. Çünkü kanıt olmadan karar alınması korkudan başka bir şey
yaratmaz.
Bu
koşullarda gelecekte var olabilmek için yapılması gerekenler şu şekilde
sıralanabilir: Demokrasinin kayıtsız şartsız milletin olduğu ilkesiyle hareket
edilmelidir. Bu ilke kurumlarda da uygulanmalı ve herkesin katılımının
sağlanacağı çoklu yönetim ilkelerine sahip çıkılmalıdır. Kalite yönetim
sisteminin önerdiği süreç temelli yönetime göre sistematik yapılanılmalıdır. Yine
aynı standartta belirtildiği gibi riskler iyi belirlenmelidir.
İyi bir hafta dileklerimle,
Sevgi
ve Saygıyla kalın.