Geçmişte evlerde yapılan ekmeklerin pişirilmesi için vazgeçilmez olan ve odun ateşinde üç ayaklı demir üzerinde konulan ‘saclar’ günümüzde unutulmaya yüz tutuyor. Denizli ‘de Bakırcılar Çarşısı’nda sac işlemeciliği yapan zanaatkarlar, ürünlerinin daha dayanıklı ve kullanışlı olması için saatlerce sac dövüyor. Sac satışları merkezde yok denecek kadar azken, daha çok kırsal kesimde yaşayanlar ilgi gösteriyor. Ekmek yapılırken üzerine kül atılan saçlar, kül tutabilmesi ve dayanıklı olması için tek tek vurularak işlem yapılıyor. Sac satıcıları ise, eskiden tüm evlerde ekmek pişirmek için kullanılan sacların günümüzde fazla rağbet görmediğini söylüyor.
“Şehir yaşantısında kullanımı azaldı”
Bakırcılar Çarşısı’nda sac satışı yapan Turgut Ardınç, sacların ustaları tarafından özenle şekillendirildiğini belirterek, “Köy yerlerinde odun ateşinde yufkaların pişirilmesi için kullanılan dövme saclar. Bu saclar, düz plakadan yuvarlak hale getirilir sonra ustalarımız bunu elde çekiçle tek tek döverek bombe vaziyeti aldırılır. Bunlar sac ayak dediğimiz üç ayaklı altlık konulduktan sonra odun ateşinde yufka pişirmek için kullanılır. Odun ateşi yakmaya müsait olan her yerde kullanılabilir. Daha çok köy ve kasaba yaşamında kullanılabilir, şehir yaşantısında kullanım biraz azaldı” dedi.
İşleme sacların satışının azaldığını ancak günümüzde kırsal kesimlerde hala kullanıldığı için satışların devam ettiğini aktaran Ardınç, “Satılıyor ama geçmişe göre adetlerce sattığımız yok, genelde alıcılar ilçelerden geliyor. Sacın hem dayanıklılık açısından hem de yufkanın yakmaması için altına yapılan külleme açısından dövülmesi gerekir. Eğer dövülmediyse sac kül tutmaz” diye konuştu. İHA